بامیه یکی از انواع سبزیجات غلاف دار است که خواص درمانی بسیاری برای سلامتی بدن و درمان انواع بیماری ها دارد. از بامیه میتوان در پخت غذاها استفاده کرد و یا بهصورت پخته در کنار غذاها میل نمود. البته میتوان ترشی آن را هم تهیه کرد. در این مقاله از مچله گزنه به بررسی خواص و مضرات بامیه می پردازیم. با ما در ادامه همراه باشید.
ارزش غذایی بامیه
از نظر طب سنتی طبع بامیه سرد و تر است و دارای لیزی و کمی شیرینی است .استفاده از آن برای کسانی که مزاج گرم دارند، بسیار خوب است.
بامیه منبع غنی ویتامینهای مانند K, E, C, A, B و همچنین املاحی مانند کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و روی است. از آنجاییکه بامیه از خانواده سبزیجات است، حاوی مقدار زیادی فیبر از نوع مخاطی است .
تمامی قسمتهای بامیه قابل استفاده بوده و بهجز میوه که استفاده از آن مرسوم است، میتوان از برگهای آن در سالاد استفاده کرد. بامیه جزء اصلی غذاهای تهیه شده در هند است. در صنعت نیز از پودر خشک بامیه برای غلظت دادن به غذاها استفاده میشود.
ارزش غذایی نصف لیوان بامیه پخته :
- ۲۵کالری دارد؛ پس کم کالری است.
- ۲ گرم فیبر دارد؛ منبع خوبی از فیبر است.
- ۴۶۰ واحد ویتامینA دارد؛ منبع خوبی از ویتامینA است.
- ۱۳۰ میلی گرم ویتامینC دارد.
- ۵۰ میلی گرم کلسیم دارد؛ منبع خوب کلسیم که ضد پوکی استخوان است.
- ۲۵۶میلی گرم پتاسیم دارد؛ که ضد فشار خون است.
خواص درمانی بامیه
۱- بامیه، سرشار از آنتی اکسیدان ها
بامیه حاوی بسیاری از آنتی اکسیدان هاست که برای سلامتی شما مفید هستند.
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی در غذا هستند که از آسیب مولکول های مضر به نام رادیکال های جلوگیری می کنند.
آنتی اکسیدان های اصلی در بامیه پلی فنول ها از جمله فلاونوئیدها و ایزوکوئرستین و همچنین ویتامین های A و C هستند.
تحقیقات نشان می دهد که داشتن یک رژیم غذایی حاوی پلی فنول با کاهش خطر لخته شدن خون و آسیب اکسیداتیو ممکن است سلامت قلب را بهبود بخشد.
همچنین پلی فنول ها به دلیل توانایی منحصر به فرد برای ورود به مغز و محافظت در برابر التهاب ممکن است برای سلامت مغز مفید باشند. این مکانیسم های دفاعی ممکن است به محافظت از مغز شما در برابر علائم پیری و همچنین بهبود شناخت، یادگیری و حافظه کمک کنند.
۲- بامیه، ضد پوکی استخوان
جالب است بدانید که مصرف بامیه به تقویت استخوان ها نیز کمک می کند. بامیه حاوی مقادیر غنی از ویتامین K و اسید فولیک می باشد و به همین دلیل به تقویت و افزایش رشد استخوان ها کمک شایانی می کند. علاوه بر این مصرف بامیه باعث می شود که خطر ابتلا به پوکی استخوان نیز کاهش یابد.
۳- کمک به تقویت حافظه
یکی دیگر از خاصیت های بامیه این است که می تواند باعث تقویت مغز شود.
در برخی کشورها به همین دلیل بامیه را در رژیم غذایی دانش آموزان قرار می دهند تا به تقویت ذهن و افزایش حافظه دانش اموزان کمک کند.
۴- بامیه، گیاهی ضدسرطان
بامیه حاوی نوعی پروتئین به نام لکتین است که ممکن است از رشد سلول های سرطانی انسان جلوگیری کند. یک مطالعه در لوله آزمایش بر روی سلول های سرطان سینه نشان داد که لکتین موجود در بامیه ممکن است تا ۶۳٪ از رشد سلول های سرطانی جلوگیری کند.
یک مطالعه آزمایشگاهی دیگر در سلول های ملانومای متاستاتیک موش کشف کرد که عصاره بامیه باعث مرگ سلول سرطانی می شود.
بخاطر داشته باشید که این مطالعات در لوله های آزمایش با اجزای غلیظ و استخراج شده بامیه انجام شده است. قبل از نتیجه گیری به تحقیقات بیشتری در مورد انسان نیاز است.
همچنین بامیه منبع خوبی از فولات است. یک منبع معتبر در سال ۲۰۱۶ پیشنهاد کرد که فولات ممکن است اثرات پیشگیرانه ای در برابر خطر سرطان سینه داشته باشد.
مصرف کم فولات همچنین ممکن است خطر ابتلا به انواع سرطان ها از جمله سرطان دهانه رحم، لوزالمعده، ریه و سینه را افزایش دهد. با این حال، هیچ منبع معتبری وجود ندارد که مصرف مکمل فولات خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد.
۵- بامیه برای مقابله با کم خونی
بامیه حاوی مقداری آهن و مس است. این مواد معدنی در سالم نگاه داشتن گلبولهای قرمز خون و تولید آن مهم هستند. برای تولید هموگلوبین، بدن به آهن و سایر مواد معدنی نیاز دارد.
همچنین بخوانید: کم خونی فقر آهن : علل، نشانه ها و راههای پیشگیری و درمان
۶- بامیه، کاهش دهنده کلسترول بد خون
سطح کلسترول بالا با خطر بیشتری برای بیماری قلبی در ارتباط است.
بامیه حاوی ماده ای غلیظ مانند ژل به نام موسیلاژ است که می تواند در هنگام هضم به کلسترول متصل شده و باعث شود کلسترول با مدفوع دفع شود نه اینکه در بدن جذب شود.
یک مطالعه ۸ هفته ای موش ها را به طور تصادفی به ۳ گروه تقسیم کرد و به آن ها یک رژیم غذایی پرچرب حاوی ۱٪ یا ۲٪ پودر بامیه یا رژیم پرچرب بدون پودر بامیه داد.
موش هایی که رژیم بامیه داشتند کلسترول بیشتری را در مدفوع خود از بین بردند و سطح کلسترول کل خون پایین تری نسبت به گروه کنترل داشتند.
یکی دیگر از فواید احتمالی بامیه برای قلب محتوای پلی فنول آن است. یک مطالعه ۴ ساله بر روی ۱۱۰۰ نفر نشان داد کسانی که از رژیم غذایی غنی از پلی فنول استفاده می کنند دارای مارکرهای التهابی کمتری در ارتباط با بیماری های قلبی هستند.
۷- کمک به پاکسازی و حفظ سلامت کبد
برای پاکسازی کبد از سموم هم می توانید روی بامیه حساب کنید.در بامیه نوعی مایع لزج وجود دار که این مایع با چسبیدن به اسید صفراوی و کلسترول باعث می شود که به روند پاک سازی کبد کمک شایانی شود.
همچنین افزایش مصرف بامیه ممکن است به کاهش دادن التهاب و حتی کاهش نکروز کبدی به خاطر محتوای بالای آنتی اکسیدانی کمک کند.
همچنین بخوانید: ۱۱ روش خانگی برای پاکسازی روده و دفع سموم بدن
۸- بامیه، مفید در لاغری و کاهش وزن
بامیه دارای پلیساکاریدهایی است که خاصیت چربیسوزی دارند و باعث کاهش وزن میشوند. همچنین بامیه در گروه مواد غذایی کم کالری قرار دارد و یکی دیگر از دلایلی که می تواند بامیه را در رژیم غذایی لاغری قرار دهد وجود فیبر فراوان و مواد معدنی موجود در آن است.
فیبر موجود در بامیه باعث می شود که مدت بیشتری احساس سیری کنید که در نتیجه باعث کاهش اشتها می شود. علاوه بر این بامیه دارای خاصیت دیورتیک می باشد که باعث دفع آب اضافی بدن می شود که این موضوع هم برای کاهش وزن مفید است.
۹- بامیه برای جلوگیری از یبوست
معمولا یبوست به دلیل کمبود فیبر به وجود می آید و مواد غذایی دارای فیبر می توانند این مشکل را رفع کنند. بامیه حاوی مقادیر غنی از فیبر است و به همین دلیل به بهبود روند حرکات روده کمک می کند که در نتیجه باعث پیشگیری و درمان یبوست می شود.
۱۰- بامیه مفید برای حفظ سلامت دستگاه گوارش
بامیه از مواد غذایی می باشد که به سلامت دستگاه گوارش کمک شایانی می کند. مصرف بامیه باعث می شود که از ایجاد نفخ و باد در معده جلوگیری شود. علاوه بر این مصرف بامیه به دلیل وجود فیبر فراوان به هضم آسان غذا نیز کمک می کند.
۱۱- بامیه برای مبارزه با افسردگی
اگر احساس کوفتگی، افسردگی یا ضعف میکنید، میتوانید خوردن بامیه را امتحان کنید. منیزیم موجود در بامیه میتواند اعصاب را التیام داده و حس بهتری به بدن و ذهن شما دهد.
در یک بار مصرف ۱۰۰ گرم بامیه، حدود ۵۷ میلی گرم منیزیم مصرف کرده اید. این مقدار، بامیه را گیاهی سرشار از منیزیم نموده است.
همچنین بخوانید: ۱۲ بیماری که ممکن است با افسردگی اشتباه گرفته شود
۱۲- بامیه، مفید در درمان گلو درد و سرماخوردگی
اگر مشکل گلودرد، عفونت یا سرماخوردگی دارید، گیاه بامیه را امتحان کنید. بامیه دشمن سرماخوردگی و آنفولانزا است که اثر ضد ویروسی و ضد باکتری دارد؛ آب بامیه گلودرد را تسکین میدهد. همچنین ویتامین c موجود در این گیاه برای درمان آسم و تسکین التهاب بدن بسیار مفید است.
۱۳- بامیه برای درمان آسم
مصرف مواد غذایی که حاوی ویتامین C هستند به درمان بیماری آسم کمک می کند. بامیه به دلیل اینکه علاوه بر خواص ضد التهابی ، حاوی مقادیر غنی از ویتامین C است می تواند به درمان بیماری هایی مثل بیماری آسم کمک کند.
۱۴- بامیه برای درمان گرمازدگی تابستان
خاصیت مرطوب سازی موسیلژ بامیه میتواند برای درمان آفتاب سوختگی و دیگر مشکلات گرمایی تابستان استفاده شود.
مواد التیام بخش بامیه میتواند اثر نور خورشید را کاهش داده و دمای پوست را کمتر کند.
۱۵- خواص بامیه برای داشتن پوست زیبا
طبق تحقیقات انجام شده بامیه دارای سطح بالایی از ویتامین A و ویتامین C و بسیاری از آنتیاکسیدانها است بنابراین میتواند به کاهش چین و چروکهای پوستی مقابله با آکنه و اسکارهای آکنه و کاهش انواع ناراحتیهای پوستی کمک کند.
۱۶- حفظ سلامت چشم ها با مصرف بامیه
بامیه دارای انواع آنتیاکسیدانها از جمله بتاکاروتن، زیگزانتین و لوتئین است که برای سلامت چشم خیلی مفید هستند. این ترکیبات آنتیاکسیدانی نقش مهمی در خنثی سازی رادیکالهای آزاد در چشم دارند که باعث تجزیه سلولهای بدن و دژانسیون ماکولا یا آب مروارید میشوند.
علاوهبر این چشم را تغذیه میکنند و از این طریق مانع ابتلا به بیماریهای چشمی و آب مروارید میگردند.
همچنین بخوانید: تشخیص ۱۴ بیماری جدی از روی وضعیت چشم
۱۷- بامیه، مفید برای مادران باردار و شیرده
فولات (ویتامین B9) یک ماده مغذی مهم برای زنان باردار است. این ویتامین به کاهش خطر نقص لوله عصبی کمک می کند که بر مغز و ستون فقرات جنین در حال رشد تاثیر می گذارد.
توصیه می شود که همه زنان در سنین باروری هر روز ۴۰۰ میکروگرم فولات مصرف کنند.
یک بررسی که شامل ۱۲۰۰۰ زن بزرگسال سالم بود نشان داد که بیشترین میزان مصرف روزانه فولات به طور متوسط ۲۴۵ میکروگرم است.
مطالعه دیگری که ۶۰۰۰ زن غیر باردار را طی ۵ سال دنبال کرد، کشف کرد که ۲۳٪ از شرکت کنندگان غلظت فولات کافی در خون خود ندارند.
بامیه منبع خوبی از فولات است، ۱ فنجان (۱۰۰ گرم) بامیه ۱۵٪ از نیاز روزانه زنان به این ماده مغذی را تامین می کند.
علاوه بر این مصرف بامیه در زنان باردار می تواند از سقط جنین و زایمان زودرس نیز تا حد زیادی جلوگیری کند.
یکی دیگر از خواص بامیه بعد از زایمان این است که می تواند به افزایش شیر مادر در دوران بارداری نیز کمک کند. البته چون دوران بارداری، دوران حساسی برای بانوان است حتما برای رژیم غذایی مناسب با پزشک خود مشورت کنید.
۱۸- خواص بامیه برای حفظ کلیه سالم
طبق مطالعهای که در سال ۲۰۰۵ انجام شد، تشخیص داده شد که بامیه میتواند ریسک آسیب کلیه را کاهش دهد.
آسیبهای کلیدی معمولا در افرادی رخ میدهد که از دیابت رنج میبرند؛ لذا مصرف منظم بامیه به افراد دیابتی کم و میکند تا کلیه سالمی داشته باشند.
۱۹- بامیه برای ارتقاء سیستم ایمنی
ویتامین ث یکی از حامیان سیستم ایمنی است که به طور طبیعی در بسیار میوهها و سبزیجات به خصوص بامیه وجود دارد.
این ویتامین مانند یک مکمل میتواند تولید گلبولهای سفید خون را افزایش داده و آنها را برای مقابله با آسیبها و عفونتها مقاوم کند.
۲۰- بامیه ضد ضعف و بی حالی
بامیه حاوی مقدار زیادی پلی ساکارید است که قندهای سالمی محسوب میشوند. پلی ساکارید همچنین مقدار گلیکوژن در کبد را افزایش میدهد که به ذخیره انرژی کمک میکند.
تحقیقات اثبات کرده اند که افزایش مصرف بامیه تاثیرات ضد ضعف بر روی انسانها دارد.
۲۱- بامیه برای جلوگیری از گرفتگی عضلات
مواد مغذی که در بامیه وجود دارند میتوانند به جلوگیری و درمان گرفتگی عضلات؛ سردرد و تب کمک کنند.
همچنین بخوانید: ۱۱ راهکار برای کاهش درد و گرفتگی عضلات بعد از ورزش
۲۲- بامیه مفید برای دیابتی ها
در سال ۲۰۱۱، محققان برای درمان موش های مبتلا به دیابت از پوست و دانه های بامیه پودری تهیه کردند. پس از تقریبا ۱ ماه، موش هایی که این پودر را مصرف کردند، قند خون و سطح چربی کمتری نسبت به آنهایی که مصرف نکرده بودند، داشتند.
البته تحقیقات بیشتری برای تأیید اینکه آیا این روش درمانی در انسان موثر است یا خیر، مورد نیاز است.
از سوی دیگر یک منبع معتبر در سال ۲۰۱۹ چندین مطالعه بر روی جوندگان را بررسی کرد که به نظر می رسید پتانسیل بامیه را به عنوان یک عامل ضد دیابت تایید می کند.
البته باید مطالعات بیشتری انجام گیرد تا مشخص شود که آیا مردم می توانند از بامیه به عنوان یک ماده مغذی تغذیه ای با خواص دارویی استفاده کنند یا خیر.
۲۳- بامیه مفید برای تقویت جنسی زنان و مردان
گیاه بامیه برای تقویت جنسی و تعادل هورمون های زنانه بسیار مفید است و از عفونت های ادراری جلوگیری میکند.
همچنین بر اساس تحقیقات اخیر دانشمندان، بامیه حاوی پلی ساکارید و سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن آقایان است و می تواند جریان گردش خون را به اندام تناسلی مردان افزایش دهد. بنابراین به کسانی که با ناتوانی جنسی و کم بودن اسپرم یا اختلال نعوذ دچار هستند، کمک خواهد کرد.
همچنین بخوانید: ۱۰ علت کاهش میل جنسی در مردان و زنان
عوارض جانبی بامیه
بامیه نیز مانند بسیاری از مواد دیگر در کنار خواص بسیاری که دارد، برای بعضی اشخاص دچار مضراتی نیز است:
- استفاده گیاه بامیه با داروی متفورمین تداخل ایجاد میکند و اثر این دارو در افراد دیابتی را کاهش میدهد.
- بامیه بر کارکرد تیروئید اثر میگذارد، کسانی که دارای تیروئید کم کار هستند باید در مصرف آن دقت نمایند
- بامیه چون حاوی فولات است، ممکن است زیادهروی در مصرف آن ایجاد اسهال، گرفتگی و نفخ شکم کند و برای کسانی که دارای سندروم روده تحریکپذیر هستند مصرف زیادی بامیه ممکن است ایجاد مشکل کند.
- بامیه حاوی مقدار زیادی ویتامین K است؛ این ویتامین در کنار خواصی که دارد از آن جهت که باعث انعقاد خون میشود، برای کسانی که از داروهایی مثل وارفارین و کومدین برای ضد انعقاد استفاده میکنند، مضر است و باید در مصرف آن دقت نمایند.
- بامیه به دلیل اینکه دارای اگزالات ( اسیدهای ارگانیک موجود در گیاهان ) می باشد می تواند به افزایش ایجاد سنگ صفرا و سنگ کلیه کمک کند. به همین دلیل افرادی که مستعد سنگ صفرا و سنگ کلیه هستند بهتر است از مصرف بیش از حد بامیه خودداری کنند.
- مصرف بامیه باعث افزایش اسید اوریک میشود و کسانی که دارای نقرس هستند باید در مصرف آن دقت نمایند.
- همچنین استفاده از بامیه به علت داشتن پتاسیم بالا به افراد مبتلا به بیماریهای کلیه توصیه نمیشود.
همچنین بخوانید: علائم ابتلا به سنگ کلیه / چه کسانی در معرض خطر هستند؟
نکاتی برای خرید و مصرف بامیه
- بامیه ای را انتخاب کنید که در هنگام لمس کردن بافت سفت و محکمی دارد.
- از خریداری بامیه هایی با غلاف های چروکیده، نرم یا تیره در انتها اجتناب کنید.
- برای نگهداری از بامیه، آن ها را خشک کنید و در یک کاغذ یا کیسه پلاستیکی بریزید. این کار باعث جلوگیری از لزج شدن یا کپک زدن بامیه خواهد شد.
- تا زمانی که نیازی به استفاده از بامیه ندارید، از شستن آن خودداری کنید.
- بامیه تازه را نهایتا ۳ تا ۴ روز بعد از ماندن در یخچال استفاده کنید. اما در صورتی که می خواهید برای مدت طولانی نگه دارید، آن را در فریزر قرار دهید.
- معمولا از بامیه برای تهیه سوپ و خورش ها استفاده می شود.
- برای جلوگیری از لزج شدن بامیه، آن را با حرارت زیاد بپزید.
کلام آخر
بامیه، غنی از منیزیم، فولات، فیبر، آنتی اکسیدان ها و ویتامین های C ،K1 و A بوده و مانند سایر سبزیجات، یک ماده غذایی مفید در رژیم غذایی است.
اما مفید بودن دلیل بر زیاده روی در مصرف نیست و برای بهره مندی از خواص مفید آن، بهتر است در حد متعادل و به عنوان بخشی از رژیم غذایی متنوع و متعادل مصرف شود.
طبخ بامیه ساده است و شما می توانید به راحتی آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.