۱۴ راهکار موثر در دفع سریع سنگ کلیه

سنگ کلیه یکی از رایج‌ترین اختلالات دستگاه ادراری است که درد و ناراحتی زیادی ایجاد می‌کند.

قبلا در مقاله ای جداگانه درباره علائم ابتلا به سنگ کلیه صحبت کرده ایم که می توانید از طریق لینک زیر مطالعه کنید:

علائم ابتلا به سنگ کلیه / چه کسانی در معرض خطر هستند؟

در این مقاله از مجله گزنه قصد داریم چند راهکار خانگی برای دفع سنگ کلیه را ذکر کنیم. با ما همراه باشید تا با این راهکارها آشنا شوید.

دفع سریع سنگ کلیه با راهکارهای خیلی ساده

با توجه به مواردی که در ابتدا بیان شدند، راهکارهای عمومی که در اکثر موارد برای دفع سریع سنگ کلیه نتیجه بخش هستند را در ادامه معرفی می‌کنیم.

باید در نظر داشته باشید که برای پیش بردن چنین مواردی نیاز به مشورت با پزشک دارید و از این راهکارها در کنار راه درمانی توصیه شده توسط پزشک و با صلاحدید پزشک می‌توانید استفاده کنید.

۱. نوشیدن آب بیشتر؛ بهترین راه برای دفع سریع سنگ کلیه

یکی از بهترین و موثرترین راهکارهایی که برای دفع سریع سنگ کلیه می‌توان انجام داد، نوشیدن آب است. البته انواع مایعات در رسیدن به این هدف موثر هستند. نوشیدن مایعات زیاد، کمک می‌کند تا سنگ در مسیر خروجی حرکت کند.

از این رو به مرور زمان سنگ سریع‌تر دفع خواهد شد. برای دست یافتن به این هدف لازم است بیشتر از ۸ لیوان آب و مایعات در روز استفاده کرد.

۲. آب لیمو

شما می‌توانید هر چند باری که دوست دارید، به آب مصرفی‌تان آب لیمو تازه اضافه کنید. لیمو حاوی سیترات است؛ سیترات، یک ماده‌ی شیمیایی است که در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه مؤثر است.

همچنین سیترات می‌تواند سنگ‌های کوچک را بشکند و باعث شود که آنها راحت‌تر از دستگاه ادراری عبور کنند. خواص لیمو ترش تنها مربوط به سلامت کلیه نیست، آب لیمو فواید دیگری نیز برای سلامتی دارد، به‌عنوان مثال به مهار رشد باکتری‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش وزن کمک می‌کند.

آب لیمو ترش حتی می‌تواند در از بین بردن اضطراب و بهبود افسردگی هم مؤثر باشد.

۳. سرکه سیب

سرکه سیب حاوی اسید سیتریک است. اسید سیتریک به حل کردن سنگ کلیه کمک می‌کند. ازجمله خواص سرکه سیب کمک به قلیایی کردن خون و ادرار و افزایش اسیدهای معده است و از این طریق می‌تواند از تشکیل سنگ‌های جدید جلوگیری نماید. سرکه‌ی سیب علاوه بر پاکسازی کلیه‌ها می‌تواند به کاهش درد ناشی از سنگ کلیه نیز کمک کند.

برای بهره‌مندی از این فواید، ۲ قاشق غذاخوری سرکه‌ی سیب را به ۱۷۰ تا ۲۳۰ میلی‌لیتر آب تصفیه‌شده اضافه کنید و این محلول را در طول روز بنوشید.

شما نباید بیش از یک لیوان ۲۳۰ میلی‌لیتری از این محلول را در طول روز مصرف کنید. مصرف سرکه‌ی سیب در مقادیر بالاتر می‌تواند به کمبود پتاسیم و پوکی استخوان منجر شود.

افراد مبتلا به دیابت باید در هنگام نوشیدن این محلول مراقب باشند. آنها باید قند خون خود را در طول روز به‌دقت کنترل کنند.

اگر هریک از داروهای زیر را مصرف می کنید، نباید این محلول را بنوشید:

• انسولین
• دیگوکسین (دیگوکس)
• دیورتیک‌ها مانند اسپیرونولاکتون (آلداکتون)

۴. دمنوش پنیرک و بابونه

همانطور که بیان شد یکی از بهترین کارهایی که باید برای دفع سریع سنگ کلیه انجام داد، نوشیدن آب و مایعات بیشتر است. برای این منظور گاهی کمک گرفتن از دمنوش‌ها، معجون‌ها و انواع چای می‌تواند چاره ساز باشد.

یکی از بهترین گزینه‌هایی که برای دفع سنگ کلیه وجود دارد، دمنوش پنیرک و بابونه است.

برای تهیه این دمنوش فقط کافی است مراحل زیر را طی کنید:

• ۱۰۰ گرم پنیرک و ۱۰۰ گرم بابونه (مقدار مساوی) را به همراه نیم لیتر آب داخل کتری قرار دهید
• کتری را روی حرارت بگذارید
• بعد از اینکه به جوش آمد، ۲ الی ۳ دقیقه زمان دهید تا کامل بجوشد
• سپس آن را به کمک صافی داخل یک لیوان بریزید
• می‌توانید آن را به همراه مقداری آب جوش رقیق کنید و با کمی عسل بنوشید
• برای نتیجه بهتر روزانه از این محلول استفاده کنید
• می‌توانید برای دریافت تاثیر بیشتر به آن یک قاشق غذاخوری روغن زیتون اضافه کنید.
• هر روز قبل از غذا یک لیوان از این محلول را بنوشید تا تاثیر چشمگیر آن را شاهد باشید.

داشتن بابونه در این ترکیب کمک می‌کند تا سنگ کلیه بدون درد شدید از کلیه دفع شود.

وجود پنیرک هم علاوه بر تاثیر بر دفع سنگ، به پیشگیری و درمان عفونت در کلیه کمک شایانی می‌رساند.

۵. محدود کردن بعضی از خوراکی‌ها

همانقدر که نوشیدن مایعات روی دفع سریع سنگ کلیه موثر است، محدودیت غذایی و پرهیز از برخی از مواد غذایی هم تاثیر به سزایی دارد. مواردی همچون پروتئین، کلسیم و نمک در صورتی که بیش از اندازه‌ی متعادل مصرف شوند، ممکن است به تشکیل و بزرگ شدن سنگ کلیه منجر شوند.

برای اینکه از بزرگ شدن سنگ کلیه جلوگیری کنید، لازم است چنین مواردی را کاهش دهید و به جای آنها از مرکبات کمک بگیرید.

۶. مصرف بیشتر مرکبات راهی برای دفع سریع سنگ کلیه

همانطور که بیان شد، یکی از خوراکی‌های عالی برای دفع سنگ کلیه، انواع مرکبات است. مرکبات به دلیل به همراه داشتن سیترات، می‌توانند از شکل گیری سنگ کلیه جلوگیری کنند و در پیشگیری از بزرگ شدن آن مفید واقع شوند. برای این منظور می‌توانید از گریپ فروت، پرتقال و لیمو ترش استفاده کنید.

۷. استفاده از خارخاسک

یکی از سبزیجاتی که به کاهش فسفات در ادرار کمک شایانی می‌رساند، خارخاسک است.

این راهکار به سخت شدن فرایند تشکیل سنگ کلیه منجر می‌شود. از خارخاسک برای افزایش تولید ادرار و حل شدن مواد معدنی نتیجه خوبی کسب می‌کنید.

برای این منظور از تمام اجزای این گیاه می‌توانید کمک بگیرید. گاهی ترکیبات این گیاه به شکل قرص ۵۰۰ میلی گرم هم به فروش می‌رسد. فقط کافی است آن را به همراه یک الی دو لیوان آب مصرف کنید. ولی استفاده از چای و دمنوش آن طرفداران بیشتری دارد. می‌توانید آن را دم کنید و روزانه بنوشید تا سنگ کلیه دفع شود.

درد یکی از نشانه‌های واضح و شایع از وجود سنگ کلیه است. شدت درد نشان دهنده این است که نیاز به مراقبت پزشکی بیشتر وجود دارد یا خیر.

در صورتی که عوارضی همچون موارد زیر وجود داشته باشند، باید تحت نظر پزشک درمان را پیش برد:

• تب و لرز
• حالت تهوع و استفراغ
• درد شدید به ویژه در ناحیه پشت و پهلوها
• ادرار همراه با بوی بد
• احساس سوزش در حین دفع ادرار
• وجود خون در ادرار

در صورتی که چنین علائمی بروز داده شوند، برای درمان، نیاز به مراجعه به پزشک وجود دارد. چنین علائمی ممکن است خبر از وجود عفونت کلیوی را به همراه داشته باشد. برای پیشگیری از تشدید چنین مواردی لازم است حتما روش درمان توصیه شده توسط پزشک را انجام داد و تحت درمان فوری قرار گرفت.

با توجه به اینکه خیلی از افراد تمایلی به عمل جراحی برای حذف سنگ کلیه ندارند، می‌توان از راهکارهای دیگر کمک گرفت. اما معمولا جراحی یکی از گزینه‌هایی است که برای سنگ‌های بزرگتر از ۶ میلی‌متر در طب نوین انتخاب می‌شود. ولی معمولا در طب سنتی راهکارهای تغذیه‌ای متعددی حتی برای سنگ‌های بزرگتر از ۶ میلی‌متر هم وجود دارد.
اما هیچ کدام از آنها را نباید بدون صلاحدید پزشک پیش ببرید. زیرا سنگ‌های بزرگ با اینکه ممکن است دفع شوند ولی احتمال این وجود دارد که در مجاری ادراری گیر کنند و سبب بروز آسیب‌های متعدد به بافت کلیه و عفونت می‌شود.

۸. آب انار

آب انار می‌تواند به بهبود عملکرد کلیه و همچنین دفع سنگ‌ها و سایر سموم از سیستم بدن کمک کند. از دیگر خواص آب انار این است که سطح اسیدیته‌ی ادرار را کاهش می‌دهد. هرچه سطح اسیدیته‌ی ادرار پایین‌تر باشد، احتمال ابتلا به سنگ کلیه در آینده کمتر خواهد بود.

هیچ محدودیتی برای مقدار آب اناری که می‌توانید در طول روز بنوشید، وجود ندارد.

اما اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید، نباید از آب انار استفاده کنید:

• داروهایی که توسط کبد متابولیزه می‌شوند
• داروهای فشار خون مانند کلروتیازید (دیوریل)
• روزوواستاتین (کرستور)

۹. دمنوش گیاه دم اسب

دم اسب، جریان ادرار را افزایش می‌دهد و از این طریق به دفع سنگ کلیه کمک می‌کند؛ همچنین می‌تواند در تسکین التهاب و تورم نیز مؤثر باشد. این گیاه دارای خواص ضدباکتری و آنتی‌اکسیدانی نیز هست که به سلامت کلی دستگاه ادراری کمک می‌کند.

با این حال «کلینیک کلیولند» در مورد استفاده از آن هشدار می‌دهد. شما نباید این گیاه را در هر دوره، بیش از ۶ هفته مصرف کنید. در غیر این صورت ممکن است به عوارض جانبی مانند تشنج، کمبود ویتامین‌های گروه B و ازدست دادن پتاسیم منجر شود.

اگر داروهایی مانند لیتیوم (لیتان)، دیورتیک‌ها یا داروهای قلب مانند دیگوکسین را مصرف می‌کنید، نباید از گیاه دم اسب استفاده کنید. دم اسب برای کودکان و زنان باردار یا شیرده توصیه نمی‌شود. دم اسب حاوی نیکوتین است و اگر شما از چسب نیکوتین استفاده می‌کنید یا سعی دارید سیگار را ترک کنید، نباید آن را مصرف کنید.

همچنین در موارد زیر نیز نباید از این گیاه استفاده کنید:

• اعتیاد به الکل
• بیماری دیابت
• سطوح پایین پتاسیم
• سطوح پایین تیامین

۱۰. ریشه قاصدک

ریشه قاصدک یک تونیک کلیه است که تولید صفرا را افزایش داده و به نظر می‌رسد برای دفع ضایعات، افزایش حجم ادرار و بهبود هضم مفید است. قاصدک حاوی ویتامین‌های (A, B, C, D) و مواد معدنی همچون پتاسیم، آهن و زینک است.

می‌توانید آب قاصدک تازه میل کرده یا دمنوش آن را از بازار تهیه کنید.

برای تهیه دمنوش تازه قاصدک می‌توانید مقداری پوست پرتقال، زنجبیل و سیب نیز به آن اضافه کنید، سه تا چهار فنجان از این دمنوش را در طول روز بنوشید.

۱۱. آب گندم

برای دفع سنگ کلیه چی بخوریم؟ آب گندم یا حاوی ترکیباتی است که باعث افزایش تولید ادرار می شود و اجازه می دهد دفع سنگ کلیه راحت تر شود و خطر ابتلا به آن را کاهش مى دهد.

همچنین آب گندم حاوی آنتی اکسیدان هایى است، که به دستگاه ادراری در دفع مواد معدنی و نمک کمک میکند.

۱۲. آب کرفس

کرفس حاوی آنتی اکسیدان ها و ترکیبات شناخته شده برای افزایش تولید ادرار است. اضافه کردن کرفس به وعده های غذایی به طور منظم می تواند به کاهش احتمال ابتلا به سنگ کلیه کمک کند. آب کرفس می تواند روزانه مصرف شود تا علائم سنگ کلیه را درمان کند.

۱۳. روغن زیتون بکر

روغن زیتون بکر می تواند عبور سنگ های کلیه را آسان کند و در نتیجه دفع سنگ کلیه راحتتر شود. بهتر است اولین چیزی که در صبح مى خورید این باشد.

۱۴.کاهش وزن برای دفع سنگ کلیه

وزن سالم همراه با یک رژیم سالم که حاوی مواد مغذی و فیبردار است، برای جلوگیری از سنگ کلیه و درمان آن ضروری است. کربوهیدرات، کافئین و نوشیدنی های الکلی می توانند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهند. همچنین، غذاهاى غنى از قند، نمک یا چربی بدن، را در معرض خطر رسوب کلیه و تشدید علائم آن قرار مى دهند.

مدت زمان ریکاوری بعد از دفع سنگ کلیه

زمان زیادی لازم است تا بیمار بعد از دفع سنگ کلیه به ریکاوری برسد. البته این موضوع در حد به سزایی به روش دفع سنگ بستگی دارد. در صورتی که سنگ به طور طبیعی دفع نشود و برای دفع آن دارو به کار برده شود، دردهای ناشی از آن به سرعت تسکین می‌یابند.

ولی وقتی سنگ از طریق جراحی حذف شود، فرد بهتر است از فعالیت‌های سنگین اجتناب کند و نیاز است تا یک هفته بعد از انجام جراحی به کمک پزشک به روال عادی زندگی بازگردد.

حتما بخوانید: تغذیه مناسب جهت پیشگیری از سنگ کلیه

 

بعد از دفع سنگ کلیه چی بخوریم؟

غذایی که باید بعد از جراحی سنگ کلیه بخورید عبارتند از:

1. هیدراته ماندن یک قانون طلایی است که باید به هر قیمتی آن را رعایت کنید. نوشیدن حداقل ۲-۳ لیتر آب به صورت روزانه توصیه می شود. آب از تشکیل سنگ جلوگیری می کند و همچنین به از بین بردن باقی مانده سنگ کلیه در سیستم کمک می کند.
2. محصولات لبنی را می توان مصرف کرد اما به صورت رقیق شده و از مصرف محصولات لبنی پرچرب پس از دفع سنگ کلیه پرهیز کنید.
3. یک برنامه رژیم غذایی ثابت بیش از هر چیزی ضروری است. وعده های غذایی در فواصل زمانی مناسب و به نسبت کم به بیمار داده شود. از خوردن وعده های غذایی سنگین پس از دفع سنگ جدا خودداری کنید.
4. غذاهای با فیبر بالا مصرف کنید.

چه خوراکی هایی نباید بعد از دفع سنگ کلیه خورده شود؟

۱. غذاهای غنی از اگزالات و کلسیم باید حداقل برای مدت دو ماه پس از دفع سنگ مصرف نشوند. اگزالات می تواند منجر به تشکیل یک سنگ دیگر شود . غذاهایی که حاوی اگزلات و کلسیم هستندعبارتند از:

• سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج ، خردل و  چغندر
• کلم ، گل کلم ، گوجه فرنگی
• موز ، انبه ، زردآلو ، انگور
• آجیل مانند بادام و بادام هندی
• الکل
• جوش شیرین
• نوشیدنی های کافئین دار مانند چای و قهوه

۲. غذاهای غنی از سدیم باید بلافاصله بعد از جراحی حداقل برای مدتی مصرف نشوند.

۳. کاهش مصرف غذایی که پروتئین حیوانی زیادی دارد .

۴. غذاهای مونده و کنسروی نیز نخورید.

۵- غذاهای بی ارزش مانند فست فود ها حتی نباید از ذهن شما خطور کند.

حتما بخوانید: ۱۶ عادت نابودکننده کلیه

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر نتوانستید سنگ کلیه را در عرض۶ هفته دفع کنید یا اگر علائم شدیدی مانند موارد زیر را تجربه کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید:

• درد شدید
• خون در ادرار
• تب
• لرز
• تهوع
• استفراغ

پزشک‌تان بررسی خواهد کرد که آیا شما برای کمک به دفع سنگ کلیه به دارو یا هر نوع درمان دیگری نیاز دارید یا نه.

همچنین بخوانید: خوراکی هایی که باعث پاکسازی کلیه‌ ها می شوند

حرف آخر

اگرچه دفع سنگ کلیه دردناک و ناخوشایند است اما انجام آن به‌تنهایی و بدون کمک پزشکی، ممکن است. شما می‌توانید برای کاهش درد از مُسکن‌های بدون نیاز به نسخه استفاده کنید.

این مسکن‌ها عبارتند از استامینوفن (تیلنول)، ایبوپروفن (ادویل) یا ناپروکسن (Aleve).

حتما درمان‌تان را تا دفع کامل سنگ کلیه ادامه دهید. الکل ننوشید. هنگامی که سنگ کلیه را دفع کردید، می‌توانید آن را نگه دارید و برای آزمایش نزد پزشک ببرید. برای نگه داشتن سنگ، شما باید ادرارتان را صاف کنید؛ برای صاف کردن ادرار می‌توانید از کاغذ صافی یا گاز استریل استفاده کنید.

پزشک قادر است نوع سنگ کلیه شما را تشخیص دهد و با توجه به آن، برای شما یک برنامه‌ی پیشگیری هدفمند تنظیم کند.

شما می‌توانید این درمان‌ها را به رژیم درمانی معمول‌تان اضافه کنید و حتی پس از دفع سنگ کلیه نیز به مصرف آنها ادامه دهید. این کار می‌تواند در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه مؤثر باشد اما همیشه قبل از مصرف داروها یا گیاهان با پزشک‌تان مشورت کنید.

همچنین بخوانید: ۱۰ ضرر ایستاده آب نوشیدن برای بدن

منابع: وبسایت دکتر کرمی متخصص جراحی کلیه/chetor.com/ کلینیک اورولوژی الهام