لیزر موهای زائد در سال‌های اخیر به یکی از بهترین راه‌های خلاص شدن از دست موهای مزاحم بدن و صورت تبدیل شده است. این روش ایمن و موثر بوده و تنها روش دائمی حذف موهای زائد است.
با این حال، باز هم احتمال ایجاد عوارضی وجود دارد. در این مقاله از مجله گزنه، می خواهیم درباره تاثیر لیزر و عوارض و معایب آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
لیزر به زبان ساده
در دستگاه لیزر موهای زائد، پرتوی لیزر تولید شده دارای طولی موجی است که توسط رنگدانه‌ای به نام ملانین به خوبی جذب می‌شود. ملانین رنگدانه‌ای است که باعث رنگ موها و پوست ما می‌شود.
مقدار ملانین در موهای ما بسیار بیشتر از پوست ما است. این رنگدانه به طور ویژه در پیاز و ساقه‌ی موی ما متمرکز شده است.
زمانی که لیزر به پوست ما برخورد می‌کند، ۳ برابر بیشتر از پوست توسط پیاز و ساقه مو جذب می‌شود؛ برای همین دستگاه لیزر به شکلی تنظیم شده که پیش از گرم شدن پوست، آسیبی انتخابی به پیاز و ساقه‌ی مو وارد کند. وقتی پیاز مو آسیب ببیند، دیگر مویی از آن رشد نخواهد کرد.
پس چرا لیزر عوارض دارد؟
برای این که پرتوی لیزر به پیاز مو برسد، باید از لایه‌ی سطحی پوست که اپی‌درم یا روپوست نام دارد، عبور کند. پیاز مو در لایه‌ی دِرم قرار گرفته که در زیر اپی‌درم واقع شده است. اپی‌درم مانند پیاز و ساقه‌ی مو، ملانین دارد.
به همین جهت پرتوی لیزر در راه خود تا رسیدن به پیاز مو، کمی هم جذب اپی‌درم می‌شود. برای همین است که عوارضی مانند سوختگی، تغییر رنگ پوست، زخم و دیگر عوارض مشابه ایجاد می‌شوند.
میزان عوارض به چه عواملی بستگی دارد؟
این که لیزر چقدر عارضه داشته باشد، به ویژگی‌های دستگاه و همچنین رنگ پوست متقاضی بستگی دارد.
متفاضیانی که پوست تیره‌تری دارند، بیشتر مستعد دچار شدن به عوارض پوستی هستند؛ چرا که آنها ملانین بیشتری در پوست خود دارند.
تیرگی پوست می‌تواند ناشی از برنزه کردن و افزایش سن باشد یا این که به طور ژنتیکی و طبیعی پوست تیره‌ای داشته باشید. به همین جهت اگر قصد لیزر کردن دارید، باید فعلاً از آفتاب گرفتن و سولاریم پرهیز کنید.
عوامل دیگری که به طور بالقوه می‌توانند باعث افزایش احتمال عوارض لیزر موهای زائد شوند شامل طول موج لیزر، مدت زمان تابش، اندازه‌ی نقطه‌ی تابش و استفاده‌ی نامناسب از تکنیک‌های خنک‌سازی پوست است.
هرچه طول موج دستگاه لیزر بیشتر و مدت زمان تابش کوتاه‌تر باشد، احتمال وقوع عوارض جانبی کمتر می‌شود.
افزایش طول موج و کاهش مدت زمان تابش باعث می‌شود که انرژی کمتری جذب ملانین شود. این اتفاق هم در اپی‌درم دیده می‌شود و هم در پیاز مو. پس طول موج زیاد و مدت تابش کم باعث کاهش تاثیر لیزر بر حذف موها می‌شود.
شایع‌ترین عوارض لیزر موهای زائد
در حالی که روند انجام حذف موهای زائد با استفاده از لیزر معمولا بدون ریسک است، اما برخی عوارض جانبی نیز وجود دارد.
۱- سوختگی پوست
استفاده از لیزر برای حذف موهای ناخواسته گرمای زیادی را شامل می‌شود. این امر می‌تواند در برخی از کاربران سبب بروز سوختگی روی پوست شود.
سوختگی در طی حذف موهای زائد با استفاده از لیزر در بیماران دارای پوست تیره‌تر بیشتر رخ می‌دهد، زیرا پوستی که رنگدانه‌های تیره دارد، راحت‌تر لیزر را جذب می‌کند.
هرچند در اغلب موارد، سوختگی‌ها خفیف است، اما موارد زیادی وجود دارد که در آن سوختگی شدید گزارش شده‌است.
۲- لکه‌های پوستی
لیزر ممکن است باعث هایپوپیگمانتاسیون و هایپرپیگمانتاسیون شود.
هایپرپیگمانتاسیون به معنای تیره شدن پوست است که ممکن است بعد حذف موها به کمک لیزر رخ دهد. استفاده از لیزر تولید ملانین را تحریک می‌کند و سبب واکنشی مانند برنزه شدن پوست می‌شود.
هیپوپیگمنتیشن از سوی دیگر به روشن شدن پوست پس از حذف موها با استفاده از لیزر اشاره می‌کند. جذب نور لیزر می‌تواند تولید ملانین را مهار و منجر به از دست دادن رنگدانه‌ها شود.
۳- آسیب چشمی
این روش همچنین ممکن است به آسیب‌های چشمی منجر شود، بنابراین مهم است که از چشمان‌تان در طول حذف موها با استفاده از لیزر محافظت شود.
۴- خارش
خارش یکی از عوارض جانبی رایج است که در اثر حذف موهای زائد با استفاده از لیزر در طی انجام کار و پس از آن رخ می‌دهد.
۵- افزایش رشد مو
افزایش بیش از حد رشد موهای زائد در ناحیه لیزر شده گاهی اوقات جزو عوارض وحشتناک لیزر موهای زائد است.
اما این عارضه تنها زمانی بروز می کند که بیمار با وجود ابتلا به بیماری هایی مانند اختلالات هورمونی، کم کاری تیروئید، دیابت و غیره و بدون آگاه کردن متخصص لیزر مو نسبت به آنها اقدام به لیزر موهای زائد کند.
۶- تورم پوستی
پوست به مدت چند روز پس از حذف موها قرمز می‌شود و احتمالا حول فولیکول‌ها اندکی تورم رخ می‌دهد.
۷- درد، گزگز و بی‌حسی
درد، گزگز و بی‌حسی در اطراف محل حذف موها توسط لیزر احتمالا شایع‌ترین عارضه‌ی جانبی است که می‌تواند طبیعی محسوب شود.
۸- پوسته پوسته شدن و کبودی
حذف موهای زائد با استفاده از لیزر می‌تواند منجر به پوسته پوسته شدن و تشکیل پوسته در اطراف منطقه‌ی مورد نظر شود.
روی پوست‌های حساس نیز ممکن است کبودی خفیف رخ دهد. این عوارض جانبی در چند روز اول پس از حذف موها ظاهر می‌شود و در مدت کوتاهی از بین می‌رود.
۹- عفونت
یکی دیگر از عوارض جانبی نادر اما بسیار مهم حذف موهای زائد با استفاده از لیزر عفونت است. بسیار مهم است که بعد از انجام این روش منطقه را تمیز نگه دارید چرا که در غیر این صورت ممکن است دچار عفونت شوید.
همچنین بخوانید: چاقی صورت و گونه با ۳۰ روش طبیعی و بی خطر
معایب حذف موهای زائد با استفاده از لیزر
۱- هزینه
ایراد اصلی این روش با هزینه‌ی آن مرتبط است. دست کم شش جلسه برای رسیدن به نتیجه‌ی مورد نظر لازم است. و پس از شروع فرایند، نمی‌توانید بین انجام جلسات وقفه بیندازید. برای اثربخشی لیزر باید آن را به طور کامل انجام بدهید، و همین به هزینه‌ها اضافه می‌کند. یک جلسه می‌تواند بین ۲۵۰ تا ۳۵۰ دلار هزینه داشته باشد.
۲- عدم تأثیر برای پوست‌های خیلی روشن یا خیلی تیره
یکی دیگر از نقاط ضعف حذف موها با استفاده از لیزر این است که تنها نوع خاصی از آدم‌ها به طور کامل نتیجه می‌گیرند. لیزر برای موهای قرمز، بلوند و خاکستری کاربردی ندارد. افرادی که پوست‌شان تیره است، سایه‌ی ملانین را در سراسر بدن‌شان دارند. بنابراین درمان لیزر در پوست تیره خیلی موثر نیست. حتی افرادی که پوست خیلی روشن دارند نیز ۱۰۰٪ به نتیجه نخواهند رسید و گاهی حتی هیچ نتیجه‌ای از این روش برای‌شان حاصل نخواهد شد.
۳- دائمی نیست
حذف موهای زائد با لیزر فقط در مواجهه با موهایی که رشد فعال دارند، موثر است. این روش فولیکول موهایی را به طور دائم را حذف می‌کند که در مرحله‌ی رشد هستند. با این حال، از رشد فولیکول‌های موهای تازه جلوگیری نمی‌کند. بنابراین این روش به طور دائمی موها را حذف نمی‌کند و رشد دوباره‌ی برخی از موها امکان‌پذیر است.
۴- تأثیر بر موهای نازک
گاهی اوقات، این روش تنها در مناطقی تاثیرگذار است که موهایی نازک دارند.
آیا لیزر موهای زائد، سرطان‌زاست؟
دکتر بنفشه تمیزی‌فر، متخصص پوست، در پاسخ به برخی شائبه‌ها درباره عوارض ناشی از لیزر موهای زائد نظیر ناباروری و یا تاثیر در غدد لنفاوی بدن می گوید:
” لیزر موهای زائد، عوارض طولانی مدت شناخته شده‌ای ندارد. لیزر مو برای از بین بردن ریشه تمام موها در بدن استفاده می‌شود.
در لیزر مو، نوع دستگاهی که با آن لیزر انجام می‌شود، بسیار مهم و موثر است و در حال حاضر موثرترین و پرکاربردترین لیزرها “الکساندرایت” با طول موج ۷۵۰ نانومتر و “دایود” با طول موج ۸۱۰ هستند.”
مدت زمان درمان لیزر موهای زائد
در کسانی که پوست سفید و موی ضخیم و تیره دارند طی پنج شش جلسه یا کمتر درمان انجام می‌شود، ولی هر چه پوست تیره‌تر و مو نازک‌تر باشد تعداد جلسات بیشتر می‌شود.
زمانی که موها بیشتر از ۹۰ درصد بریزد یا در صورت کرکی شدن می‌توان لیزر را متوقف کرد.
موهای هورمونی و خشن به تکرار سالانه لیزر نیاز دارند.
فاصله بین هر دوره لیزر چهار تا شش هفته است و با توجه به شرایط ، ممکن است هشت هفته هم مورد تایید پزشک باشد.
لیزر در آرایشگاه‌ها و باشگاه‌های ورزشی ممنوع
طبق قانون وزارت بهداشت، لیزر موهای زائد جزو لیزرهای پرتوان است و باید در مکانی انجام شود که متخصصان پوست حضور داشته باشند و این کار یا توسط خود آن متخصص یا زیر نظر او انجام شود.
به جز کلینیک لیزر و مطب متخصص پوست سایر مکان‌ها غیرقانونی هستند؛ چراکه در بسیاری از این مکان‌ها نه تنها پزشک متخصص حضور ندارد، حتی پزشک عمومی هم نیست؛ مانند آرایشگاه‌ها یا باشگاه‌های بدنسازی. باید بدانیم که این مکان‌ها غیر قانونی‌اند و نباید برای لیزر به آنها مراجعه کرد.
نکاتی که قبل از شروع لیزر باید بدانید
- محدوده‌ای که قرار است تحت لیزر قرار بگیرد باید در برابر برنزه شدن توسط خورشید و قرار گرفتن در معرض تابش خورشید به مدت حداقل ۴ تا ۶ هفته محافظت شود.
- لیزر در ریشه مو تاثیرگذار است. بنابراین از اپیلاسیون کردن یا استفاده از موچین باید خودداری شود.
- ضمین اینکه لازم است دو روز قبل از لیزر یا همان روز موهای بدن یا صورت را بدون از بین بردن ریشه با تیغ یا ژیلت تراشید.
- همچنین تا زمانی که پوست قرمز و ملتهب است بایداز کرم زینک اکساید استفاده شود.
- بعد ازلیزر، پوست خشک می‌شود و باید مرتب از نرم کننده استفاده شود.
- اگر سابقه‌ی تبخال دارید، قبل و بعد از شروع فرایند، ضد ویروسی را دریافت کنید.
- داروهای ضد حساسیت به نور یا داروهای گیاهی را به مدت ۲۴ ساعت قبل از دریافت لیزر مصرف نکنید.
همچنین بخوانید: فواید اعجاب انگیز آلوئه ورا برای پوست
نکاتی که پس از انجام لیزر باید مد نظر داشته باشید
- احتمال قرمزی و تورم در ناحیه تحت درمان وجود دارد که البته بیش از دو ساعت طول نخواهد کشید.
- استفاده از ژل آلوئه‌ورا به مدت دو تا چهار روز توصیه می‌شود.
- اگر ناحیه حتی پس از گذشت ۲۴ ساعت، گرم به نظر می‌رسد، برای کاهش آسیب یخ استفاده کنید تا فرایند بهبودی‌تان نیز تسریع شود.
- از مصرف لوازم آرایشی و کرم‌ها روی پوست اجتناب کنید چرا که ممکن است پوست تحریک شود. از خاراندن ناحیه پرهیز کنید.
- از اعمال حرارت داخلی یا خارجی پرهیز کنید به عنوان مثال، سونا، حمام گرم، اجاق داغ، بخار یا تمرینات سنگین که ممکن است سبب ایجاد تعریق شوند، به مدت دو روز پرهیز کنید چرا که این‌ها می‌توانند ملانوسیت‌ها را تحریک کنند و به این ترتیب منجر به هیپرپیگمناسیون شوند. هنگام شستن ناحیه فشار زیادی وارد نکنید چرا که پوست هنوز حساس است.
- پس از سه روز اول شروع فرایند حذف موها، حمام آفتاب اصلا توصیه نمی‌شود.
- به یاد داشته باشید که باید از پوست‌تان مراقبت کنید. به خصوص هنگامی که برای پیاده‌روی بیرون می‌روید، همیشه یک کرم ضد‌آفتاب با فیلتر UV استفاده کنید.
